Een fantastisch verhaal van OM Harold Plooijer, PA0QRB.
PI4WFL had op dinsdag 15 maart haar gebruikelijke afdelingsavond in Hoorn.
Er stond een voordracht van OM Harold Plooijer over “Radioastronomie” op de rol waar dertig personen, leden van de afdeling West-Friesland en enkele gasten, op af gekomen waren. Het is verheugend te zien dat de afdelingsavonden gemiddeld door ongeveer vijfentwintig leden bezocht worden. Deze keer dus zelfs dertig en het was dan ook de moeite waard.
Harold is radiozendamateur en een verwoed amateur astronoom. De mensheid begon ooit met eenvoudige kijkertjes uit nieuwsgierigheid naar het heelal te kijken en zag daar van alles, als het maar licht uitstraalde. In de loop van de tijd is het venster naar het heelal groter geworden doordat men ook in andere delen van het elektromagnetische spectrum het heelal begon te bestuderen. Sinds kort is men er zelfs in geslaagd om de door Einstein voorspelde zwaartekracht golven te detecteren en zo voegde men opnieuw een stukje aan het venster op het heelal toe.
Hij zegt er in zijn samenvatting zelf het volgende van:
Citaat van Harold: “Hoewel we bij sterrenkunde en waarnemen van het heelal meestal denken aan telescopen waar we doorheen kunnen kijken of waarmee we foto’s kunnen maken, wordt een groot deel van onze astronomische kennis verzameld door middel van het opvangen van radiostraling. Immers, ook radiostraling is een vorm van “licht”: alleen de golflengte is veel langer. Door de bijzondere eigenschappen van radiostraling ten opzichte van “gewoon” zichtbaar licht geeft ons dit de mogelijkheid om dingen te “zien” die anders voor ons verborgen zouden blijven. Zo kan een radiotelescoop door gas- en stofwolken in ons melkwegstelsel heen kijken en op die manier het centrum daarvan zichtbaar maken. Deze lezing behandelt de historie en de diverse technieken die in de radioastronomie worden gebruikt. Verder wordt uitgebreid stilgestaan bij waarnemingen die met radiotelescopen gedaan zijn. Ook de amateur kan met niet te ingewikkelde apparatuur al op bescheiden schaal radioastronomie bedrijven.” Einde citaat.
Harold nam ons in zijn voordracht mee op een fascinerende reis door de techniek en de onderzoeksresultaten van de radioastronomie. Hij voerde ons langs de geschiedenis van de radioastronomie en de algemene opbouw van een radiotelescoop en als interferonmeter gekoppelde radiotelescopen. Langs de antennetechniek, de ontvanger en langs speciale technieken om zeer kleine signalen te detecteren. Hij besprak het onderzoek en liet ons een aantal adembenemende beelden zien van de onderzoeksresultaten. Gezien de lengte van de presentatie zijn we niet aan de huishoudelijke zaken toegekomen.
Kortom het was een mooie afdelingsavond waar we met zijn allen weer iets van opgestoken hebben.
Jan PA0JSX, secr. A45